وقتی والدینی را می بینیم که با استرس زیاد و روش های نامناسب با فرزند خود رفتار می کنند، به فکر فرو می رویم که با کمی تامل و دقت بیشتر، بچه هایی با استعداد و آینده ی درخشان می توانند داشته باشند. آیا واقعا بیش از حد نقش پدر و مادر را ایفا کردن اشتباه است؟
مطالعات بسیاری در مورد نقش والدین و فرزندپروری انجام شده است. به گفته ی دیانا باومریند، روانشناس رشد و بالین در دانشگاه برکلی کالیفرنیا، پدر و مادری که درگیر تربیت فرزند است و پاسخگو است، شیوه ی فرزندپروری درستی دارد. این پدر و مادر انتظارات زیادی دارند ولی به استقلال فرزند هم احترام می گذارند. این دسته از والدین، کودکانی پرورش می دهند که از نظر تحصیلی، روانی و اجتماعی عملکرد بسیار بهتری دارند. می خواهید بدانید که چرا این شیوه ی فرزندپروری بسیار بهتر و موفق تر است؟
پرورش انگیزه های کودک برای موفقیت او
از یک سو، والدین موفق انگیزه های فرزندشان را پرورش می دهند. کارول دوک، روانشناس اجتماعی و رشد دانشگاه استنفورد، تحقیقاتی را بر روی این دسته از والدین و اینکه چرا آن ها فرزندانی باانگیزه تر و موفق تر دارند، انجام داده است.
در یک مشاهده ی ساده دکتر دوک کودکان را به یک اتاق می برد و از آن ها می خواهد تا یک پازل ساده را درست کنند. بیشتر این کودکان با کمی سختی این کار را انجام می دهند. ولی دکتر دوک به بعضی از این بچه ها می گوید که چقدر باهوش و توانا هستند. در نتایج، کودکانی که به آن ها گفته نشده که باهوش هستند، انگیزه ی بیشتری دارند تا پازل های سخت تر را حل کنند. این دسته همچنین اعتماد به نفس بیشتری از خود نشان می دادند و پیشرفت آن ها در حل پازل ها بهتر بود.
آیا ستایش استعدادهای کودک، به موفقیت او کمک می کند؟
با اینکه این نتیجه برخلاف تصورات ماست، اما ستایش استعدادها و توانایی های کودک باعث کاهش اعتماد به نفس می شود. زمانی که کودک خود را باهوش خطاب می کند، حل کردن پازل های سخت تر برایش دشوار و تهدیدآمیز می شود، زیرا در صورت موفق نشدن هوشمندی کودک زیر سوال می رود. این برچسب همچنین باعث می شود که کودک از هیجان انجام دادن کاری با علاقه و بدون درنظرگرفتن نتیجه باز بماند. نتایج بدست آمده از تحقیقات دکتر دوک با مطالعات دکتر باومریند هم سو است: حمایت منطقی از استقلال کودک و محدودکردن مداخله در کارهایش منجر به نتایج بهتر تحصیلی و دستاوردهای عاطفی بهتری می شود.
به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه! با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!
مشاهدات کلینیکی روانشناسان کودک هم نشان می دهد که کودکان شاد و موفق، آن هایی هستند که والدینشان کارهایی را که خود کودک توانایی انجامش را دارد و یا تا حدودی می تواند انجامش دهد را برای کودک انجام نمی دهند. همچنین والدین برای کودک کاری بیشتر از آنچه که کودک بدان نیاز دارد، انجام نمی دهند تا حس رضایت بهتری داشته باشند.
وظیفه ی اصلی والدین در راستای موفقیت کودک
وظیفه ی اصلی در رشد و تربیت فرزند، توسعه ی حس فردی، استقلال و اعتمادبه نفس منطبق با واقعیت است. اگر شما با کودک خردسال خود طوری برخورد کنید که گویا نمی تواند راه برود، اعتمادبه نفس او را گرفته اید و واقعیت را نادیده گرفته اید. همچنین چک کردن دایمی مشق های کودک، تماس های بیش از حد برای اینکه مطمئن شوید خوب است و یا نوشتن و پر کردن فرم های مدرسه یا دانشگاه بجای او می تواند همین قدر آسیب زننده باشد.
زمانی که کودک شما توانایی انجام کاری را پیدا کرد، خوشحال باشید و بگذرید. مداخله کردن بیش از حد و غیرضروری باعث می شود کودک شما نسبت به خودش احساس بدی پیدا کند و یا از شما عصبانی شود (در نوجوانی).
کمک کردن به فرزند برای رسیدن به موفقیت
ولی آیا این وظیفه ی پدر و مادر نیست تا به فرزند خود برای رسیدن به هدف هایش کمک کنند؟ چرا انجام دادن کاری که خود کودک نسبتا قادر به انجام آن است، توصیه نمی شود؟
زمانی را به یاد بیاورید که کودک خردسال شما شروع به راه رفتن می کند. او دو سه قدم متزلزل برمی دارد و زمین می خورد و سریعا به شما نگاه می کند تا واکنش شما را ببیند. شما انقدر مجذوب تلاش های اولیه ی او برای راه رفتن هستید که تمام تلاش خود را می کنید تا او را تشویق کند دوباره بلند شود و راه برود. اگر بازهم زمین بخورد، شما در کنارش هستید و آگاهانه او را راهنمایی می کنید تا ادامه دهد. ولی شما همیشه او را از زمین بلند نمی کنید و از او نمی خواهید که دست از راه رفتن بکشد.
شما می دانید که برای یادگیری صحیح راه رفتن بارها باید زمین بخورد.
یکی از باارزش ترین چالش های فرزندپروری، اجازه دادن به فرزند برای اشتباه کردن است. در سنین پایین تر این چالش راحت تر است. کودک نوپا با نوجوانی که می خواهد دوستانش را در جایی ملاقات کند، متفاوت است. خطاهای احتمالی، خطرات بیشتری را به همراه دارد و بخشی از وظیفه ی پدر و مادری، کم کردن میزان خطاهاست.
چه ریسک هایی را به عنوان پدر و مادر باید بپذیریم؟ اگر یک فرد خلافکار و بی اخلاق در نزدیکی شما باشد، فرزند ۱۱ ساله ی شما بهتر است به همراه دوستانش در محل نزدیک این فرد نباشد. ولی در شرایط کاملا عادی، کودک ۱۱ ساله ی شما می تواند برای چند ساعت به خوبی از خودش مراقبت کند. اما ممکن است که فراموش کند تا برای خانه چیزی بخرد، یا پول بیشتری بپردازد و یا فراموش کند که قرار بود ظهر با شما تماس بگیرد.
تجربیات زندگی موثر برای رشد و توسعه
دنیای بیرون برای کودک نوپا، ممکن است حیاط خانه و یا بالکن باشد. برای نوجوان این دنیا بسیار گسترده تر است. فرزند شما هر روز در معرض اتفاقات گوناگونی است. دوچرخه سواری، شنا کردن و یا نوشتن کارت تبریک برای همکلاسی اش. در همه ی این اتفاقات رشد و توسعه ی فرزند شما اتفاق می افتد. در اینجاست که شما به عنوان والدین، خارج از محدوده ی راحتی خود، می توانید انعطاف پذیر باشید.
خب اگر فرزند شما می تواند با اشتباهات و یا حتی شکست هایش زندگی کند، چرا باعث ناراحتی شما می شود؟ بسیاری از پدر و مادرها می گویند که نمی توانند کودک خود را ناراحت ببینند. باید بدانید که اگر نمی توانید ناراحتی کودک خود را ببینید، جای اشتباهی قرار گرفته اید. چالش هایی که در نوزادی شروع می شود و شما از آن ها فرار نمی کنید، فرصتی است تا موفقیت بعد از شکست را تجربه کنید. این یعنی شکست هایی که کودک شما می تواند با آن ها زندگی کند و رشد کند. عجله ی بیش از حد، مراقبت دایم از فرزند، محروم کردن کودک از ابزارهایی که بتواند با چالش ها مقابله کند، اجتناب ناپذیر و گاه باعث ویران شدن زندگی می شود.
از بین بردن حس استقلال و قدرت در کودک
درحالیکه انجام کارهای غیرضروری و عجولانه برای کودک باعث کاهش اعتماد به نفس و افزایش وابستگی می شود، عدم توانایی والدین در حفظ مرزهای فرزندپروری، آسیب بیشتری به رشد کودک می زند. وقتی کارهایی را برای کودک انجام می دهیم که خارج از نیازهای اوست، مهم ترین نقش کودکی آن ها را از بین می بریم: ایجاد حس قدرت و استقلال در کودک.
یک مرز مشخص بین فرزندپروری خوب و نادرست وجود دارد. برای مثال، فرزند شما نمی خواهد تا تکالیف ریاضی اش را انجام دهد. در مدل فرزندپروری خوب، اصرار می کنند تا کودک تکالیف ش را انجام دهد، نه بخاطر اینکه می خواهند فرزندشان دانش آموز خوبی باشد، بلکه می خواهند او مفاهیم اولیه ی ریاضی را یاد بگیرد و نیز اخلاق کاری درست را تمرین کند. این شیوه را با والدینی مقایسه کنید که تمام آخر هفته ی خود را صرف کمک به فرزندش برای انجام تکالیف هفته می کند و انتظار دارند که کودک انتظارات آن ها برای سخت کوش بودن و موفق شدن را هم برآورده کند. یکی از نشانه های روش فرزندپروری نادرست، زمانیست که شما از پدر و مادر همکلاسی های فرزند خود می شنوید که برای اینکه کودک آن ها وارد یک مدرسه ی خاص شود چه کارهایی را انجام داده اند.
کنترل مسیر موفقیت کودک در دستان پدر و مادر
در هر دو موقعیت، کنترل در دستان پدر و مادر است، در موقعیت اول ( نشستن و انجام تکالیف) رفتاری و در موقعیت بعدی روانی (ما انجام دادیم). در کنترل روانی، با انجام دادن کارها بجای فرزند، هویت رشدی و تکاملی او را از بین می برید. اگر فشارها، جهت دهی و انگیزه ها همیشه از بیرون باشد، کودک هرگز فرصت تکامل درونی نخواهد داشت. داشتن آموزگار برای کودک ۳ ساله برای اینکه بتواند با هم سالان خودش رقابت کند و در نهایت وارد مدرسه ای بشود که از نظر والدین بهتر است. یا تحت فشار قرار دادن کودک برای رفتن به کلاس های فوق برنامه ی بیشتر تا جایگاه بهتری در مدرسه داشته باشد نه اینکه در راستای نیازهای کودک باشد.
پس چطور والدین، بتوانند از کنترل بیش از حد و ایفای نقش بیش از حد پدر و مادری خود کم کنند؟
مقاومت کردن در برابر فشار هم سالان و شنا کردن خلاف جهت سخت است. اما به یاد داشته باشید که کودک در محیطی قابل اعتماد، سازگار و بدون دخالت بیش از حد، بهترین رشد و تکامل را خواهد داشت.
شناخت درست از کودک اولین قدم در فرزندپروری خوب
فرزندپروری خوب زمانیست که حدود کودک را مشخص کرده و شرمی از محدودیت های روانی یا توانایی های کم کودک نداشته باشید. والدین باید اضطراب های خود را بشناسند. وظیفه ی پدر و مادر شناخت درست و دقیق از کودک است تا بدانند در موقعیت های مختلف چه رفتاری نشان می دهد و به کودک کمک کنند تا موقعیت ها را مدیریت کند. اگر همچنان نگران هستید، پس احتمالا از نداشتن آگاهی درست در مورد فرزند و نیز کنترل اضطراب خود رنج می برید. سرویس های مای اسمارت ژن می تواند برای شما راهگشا باشد.
والدین همچنین باید ارزش های خود را به درستی تعیین کنند. کودکان به پدر و مادر نگاه می کنند. پس اگر می خواهید کودک شما ارزش های درستی را دنیال کند، خودتان شیوه ی درست را در پیش بگیرید. شما به عنوان پدر و مادر باید به سطح رضایت از زندگی خود داشته باشید تا بتوانید به درستی کودک خود را هدایت کنید. یکی از ارزشمندترین چیزهایی که می توانید به کودک نشان دهید، زندگی یک فرد بالغ رضایتمند و درست است.
پاندمی پیش آمده در دنیا، نشان داد که ویروس کرونا به مدل های مختلفی در بدن افراد مختلف بروز پیدا می کند. این بیماری در افراد مسن با نشانه های شدید بروز پیدا می کند و آن ها را در ریسک بالاتر بستری شدن در بیمارستان ها قرار می دهد. در حالیکه برای افراد زیر ۱۸ سال، بیشتر در معرض اپیدمیلوژی هستند ولی معمولا ریسک پایین تری دارند. برخی از افرادی مبتلا نشانه هایی بسیار خفیف دارند یا حتی بدون هیچ نشانه ای، مبتلا هستند.
تاثیرات کرونا ویروس بر روی کودکان
با اینکه کویید ۱۹ کمتر کودکان را درگیر می کند ولی بر روی ذهن آن ها تاثیرات عمیقی دارد. هیچ فردی در برابر استرسی که با زمان قرنطینه و پاندمی همراه می شود، ایمن نیست. زندگی کردن در دنیایی که خارج از کنترل فرد به نظر می رسد، به ویژه وقتی نظم جهانی متزلزل می شود و آداب و روتین های زندگی عادی را تغییر می دهد و برنامه های روزمره ی کودک را درگیر می کند.
سلامت روان کودکان در دوران کرونا
یکی از محققین سلامت در دانشگاه مینوسیتای آمریکا، در مورد سلامت روانی کودکانی که این دوران را تجربه می کنند، اظهار نگرانی می کند. کودکان نه تنها در معرض بیماری هستند بلکه ترس از بیماری را هم تجربه می کنند. در کنار همه ی این ها، با توجه به تعطیلی مراکز مختلف،کودکان با تعطیلی مهدکودک و مدارس از محیط آموزشی و دوستان خود هم دور مانده اند. به همین دلیل بیشتر کودکان از اجتماع ایزوله شده اند. حتی کودکانی که خوش بین تر بودند هم به دلیل اضطراب موجود در جامعه و خارج از کنترل شدن اتفاقات در دنیا هم دچار استرس می شوند. معمولا از کودکان می شنویم که می گویند من برای خودم و پدر و مادرم می ترسم. اگه مریض بشیم چی میشه؟
فصل مدرسه، کرونا و کودکان
با توجه به نزدیک شدن به زمان مدرسه، شک و تردیدها بیشتر شده است. اینکه فصل جدید مدرسه باید آنلاین باشد یا به صورت گردشی آنلاین و با حضور در مدرسه یا مانند همیشه با تشکیل مرتب کلاس ها در مدرسه باشد، هنوز مشخص نیست.
ما در مورد بیش از ۸ میلیون دانش آموز دبستانی صحبت می کنیم که آن ها تنها کودکانی که در معرض آسیب قرار دارند، نیستند.
مشکلات اقتصادی و کرونا
در کنار این مسایل، مشکلات اقتصادی به وجود آمده که برای مدتی طولانی باقی خواهد ماند و کشورهای مختلف درگیر اثرات اقتصادی بعد از پاندمی کرونا ویروس خواهند شد. در دوران مشکلات اقتصادی، سلامت روان کودکان نیز به خطر می افتد.
احساسات کودک و کرونا
احساس تنهایی کردن در کودکانی که از دیدن دوستان و هم بازی های خود در دوران کرونا محروم شده اند، شایع است. ولی این تنها مسئله ای نیست که کودکان با آن درگیر هستند. محققین می گویند که هرچه کودک به تراژدی و مسایل بیشتر واقف باشد و درگیری ها را از نزدیک لمس کند، آسیب بیشتری می بیند.
احساس امنیت کودکان مسئله ی دیگری است که خانواده ها با آن درگیر هستند. اگر فردی در خانواده به کرونا مبتلا شود و یا تغییر زیادی در اوضاع اقتصادی خانواده رخ دهد، می تواند نگاه کودک به دنیا را تغییر دهد.
ترس از دست دادن عزیزان هم برای کودکان بسیار سخت است. جمله ای که از بسیاری از کودکان می شنویم: پدربزرگ و مادربزرگ من پیر هستن و من دوست ندارم که اون ها رو مبتلا کنم. دوست ندارم که بمیرن. همچنین اضطرابی که بچه ها از پاندمی دارند را در بازی هایشان می توان دید. یکی از مادران گفته که فرزند ۴ ساله ی او زمانی که در خانه مشغول بازی بوده، برای خرسش ماسک گذاشته تا او را با خود به خرید ببرد.
کودکانی که پیش زمینه ی اختلالات روانی دارند و آسیب های دوران کرونا
این را هم در نظر بگیرید که برخی از این کودکان پیش زمینه ی اختلالاتی مانند بیش فعالی و عدم تمرکز، اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشکلات رفتاری دارند. با توجه به تغییراتی که در جوامع رخ داده است، این کودکان آسیب های جدی را متحمل خواهند شد. زیرا این دسته ریسک بالاتری برای ابتلا به اختلالات دارند.
برای بزرگسالان، ادامه ی تراپی و مشاوره ساده تر است، آن ها می توانند از طریق اسکایپ و یا تماس های ویدئویی جلسات را برگزار کنند. ولی برای کودکان این روند دشوار است. با توجه به تعطیلی مدارس نیز آموزش بسیاری از مهارت ها و روابط اجتماعی به کودک سخت تر می شود.
پاندمی کرونا ویروس و کودک
سن در درک احساسی کودک از پاندمی موثر است. کودک خردسال درک عمیقی از شرایط و مسایل ندارد، به همین دلیل زندگی برای او آسان تر می گذرد. ممکن است تنها تفاوت برای آن ها کار کردن پدر و مادر از خانه و یا ندیدن پدربزرگ و مادربزرگ باشد. برای خردسالان گذراندن وقت بیشتر با پدر و مادر ارزشمند است.
ولی حتی خردسالان هم متوجه جو همراه با استرس می شوند. آن ها می بینند که پدر و مادر آن ها وسایل و خریدها را ضدعفونی می کنند و ممکن است متوجه شکایت والدین از اوضاع پیش آمده شوند. اثر پاندمی بر خردسالان را می توانید در تغییر خواب آن ها و یا بدخوابی مشاهده کرد. همچنین کودکانی که تازه از کهنه رها شده اند، ممکن است اتفاقی و ناگهانی نتوانند خود را کنترل کنند. این رفتارها نشان دهنده ی اثر اضطراب پاندمی بر کودک است.
برای کودکان دبستانی و نوجوانان، زمان بیشتر با پدر و مادر مانند خردسالان نیست. آن ها بیشتر دوست دارند با دوستان خود وقت بگذرانند. ولی در دوران پاندمی داشتن روابط مهم اجتماعی بسیار محدود شده است. یکی از دلایل که می تواند هم سالان و دوستان فرزند شما را کنار هم بیاورد، رویدادهای فرهنگی یا سنتی است.
برای کودکی که احساس نیاز زیادی به بودن در کنار هم سالان خود دارد، ولی به دلیل پاندمی نتوانسته است در کنار دوستان خود باشد، گذراندن وقت با دوستان بعد از این دوران سخت خواهد بود.
توصیه هایی در دوران کرونا به والدین
یکی از کارهایی که به پدر و مادرها توصیه می شود، دوری از اخبار و برنامه های تلویزیون بسیار مهم است. زمانی که بارها و بارها اخبار کرونا ویروس دیده می شود، احساسات شما آلوده می شود. برای کودک زمان های دیدن اسکرین ها مانند تلویزیون و تبلت ها یا گوشی ها را محدود کنید. برای سلامتی کودک به آن ها رعایت نکات بهداشتی، ضدعفونی کردن و رعایت فاصله ی اجتماعی را آموزش دهید.
به یاد داشته باشید که نسل های جوان امروز که درگیر این پاندمی هستند، تا سال ها با هم سالان خود در مورد این موضوع صحبت می کنند و می گویند که یادت هست اون سال چی شده بود و شرایط این طوری بود…
به عنوان والدین سعی کنید از درد و اضطرابی که کودک در این مدت متحمل می شود با روش های صحیح کم کنید. هم چنین با دانشی که از میزان ابتلا به کرونا در افراد خانواده و میزان درگیری ریه می توانید پیدا کنید، مدیریت خانواده در دوران کرونا بهتر خواهد شد.
شناخت روش های استعدادیابی کودکان به والدین کمک میکند تا مسیر رشد را با توجه به توانایی‌های ذاتی که در راستای علایق فرزندانشان هست بچینند. بدین صورت سرمایه و انرژی خانواده صرفاً معطوف به فعالیت‌ها و تجربیات هدفمند می‌شود.
راه‌های زیادی برای کشف و استعدادیابی کودکان وجود دارد که در ادامه معرفی می‌کنیم؛ اما علاوه بر روش‌های سنتی، تست ژنتیک استعدادیابی روشی نوین است که توانمندیهای ذاتی فرد را آشکار میکند. برای آشنایی بیشتر با این روش‌ها، در ادامه مقاله همراه ما باشید.
پرورش استعدادهای کودک
انواع روش های استعدادیابی کودکان
استعدادیابی کودکان نوعی سرمایه‌گذاری بر روی شیوه‌ی تربیت و آموزش مناسب فرزند است. در طی زمان باعث افزایش توانمندیهای فرزند شما در آینده و سرعت گرفتن در مسیر موفقیت می‌شود.
هزینه‌ای که در ابتدای مسیر کودک برای شناخت ویژگی‌ها و رفتارهای او و استعدادیابی کودک می‌کنید، در مقایسه با هزینه‌هایی که در آینده به دلیل اشتباهات و یا آگاهی نداشتن از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری کودک انجام می‌دهید، ناچیز خواهد بود.
بنابراین با توجه به روش های استعدادیابی کودکان که در ادامه معرفی می‌کنیم، بهترین راه استعدادیابی را برای فرزند دلبندتان را طی کنید.
1. اولین روش استعدادیابی کودکان: کمک به کودک در شناخت علایقش
رفتارهای و احساسات کودک را نسبت به فعالیت‌ها و‌اشیا مشاهده کنید؛ بیشتر زمان خود را با چه می‌گذراند؟
گفت و گو با کودک باعث می‌شود شناخت بیشتری نسبت به احساسات درونی او پیدا کنید.
در تفریحات و محیط‌های خارج از خانه، کدام مکان، کدام مغازه و… او را هیجان‌زده میکند؟
شرایط تجربه فعالیت‌های متنوع را برای او ایجاد کنید تا مشخص شود به کدام کشش بیشتری دارد.
برای استعداد، شناخت و انگیزه، علایق و پشتیبانی از کودک در مسیر، بسیار مهم است. یکی از روش‌های استعدادیابی کودکان، قراردادن کودک در موقعیت‌های مختلف، بازی کردن و یادگیری در زمینه‌های گوناگون مانند هنر، موسیقی، طبیعت، ورزش، ریاضیات، خواندن کتاب‌ها و علوم است.
2. استعدادیابی ژنتیکی TalentX؛ بهترین روش استعدادیابی در ۱۴۰۳
تست ژنتیک استعدادیابی TalentX به شناخت توانمندیهای ذاتی فرزندتان کمک میکند. از آنجا که استعداد تعریف توانایی‌های فردی به درست پرورش یافته است؛ با استفاده از آزمایش ژنتیک استعدادیابی و خوانش بیش از ۷۰۰۰۰۰ نقطهژنتیکی، ویژگی‌های شخصیتی و توانمندی‌ها، براساس ساختار ژنتیکی فرد خوانده می‌شود؛ سپس توسط روانشناسان متخصص، تست‌های بالینی مرتبط برای هر فرد و به نسبت سن فرد انجام می‌شود.
در نهایت با کمک داده‌های ژنتیکی و داده‌های محیطی، گزارش کاملی تهیه می‌شود که در جلسه‌ی مشاوره با متخصص به شما داده می‌شود. مشاورین ما در این جلسه بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و عملکردی و توانایی‌های کودک شما، مسیر‌های پیش رو برای پیشرفت را به شما نشان می‌دهند.
لازم بذکر است که سایر روش‌های استعدادیابی برای سنین بالای ۳ سال است، در حالیکه روش استعدادیابی مای اسمارت ژن را می‌توان از بدو تولد فرزند انجام داد.
اگر کودک از شما سؤالات مختلفی پرسید، با دقت گوش کنید و با حوصله پاسخ دهید. زمان گذاشتن برای کودک به او احترام گذاشتن را یاد می‌دهد. همچنین به او می‌آموزد که به دنبال جواب سؤالات خود باشد و از پرسیدن هراسی نداشته باشد.
4. بازدید از موزه های مختلف و مکان های بازی مخصوص به کودک.
دیدن موزه ها و یا بازی های خلاقانه باعث می شود که ذهن کودک بستری آماده برای یادگیری چیزهای جدید باشد.
5. داستان و قصه گویی
داستان گفتن برای کودک و یا اینکه به او اجازه دهید با استفاده از تخیل خود، داستان‌هایی را تعریف کند، به کودک کمک میکند تا بتواند خلاقیت خود را رشد دهد. البته باید این داستان‌ها آموزنده باشد و بتواند نقش‌های درستی را در ذهن کودک بسازد. در مقاله راه های فعال کردن ذهن کودک بیشتر به این موضوع پرداختیم.
6. از اینکه برنامه ی شلوغی برای کودک داشته باشید، بپرهیزید.
داشتن یک برنامه‌ی هفتگی بسیار شلوغ هیچ مزیتی به همراه ندارد و تنها باعث ایجاد حس خستگی می‌شود. مطمئن شوید که کودک زمان‌هایی برای استراحت و یا پرداختن به علایق خود، خواندن کتاب‌های مورد علاقه و یا خیال پردازی دارد.
برای دریافت مشاوره رایگان و پر کردن فرم استعدادیابی ژنتیکی روی تصویر کلیک کنید.
به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه!
با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!
کودک شما فعالیت‌های تنها را بیشتر دوست دارد یا فعالیت‌های گروهی؟ دوست دارد که یک گوشه ساکت بنشیند یا نمی‌تواند یک جا آرام بند شود؟ کدام وسیله را ترجیح می‌دهد؟ لوازم نقاشی، آیپاد یا دوچرخه؟ مشاهدات ابزار و یا فعالیت‌هایی که کودک شما علاقه‌ی بیشتری به آن‌ها نشان می‌دهد، می‌تواند‌ایده‌ی خوبی از توانایی‌های کودک به شما بدهد.
8. انتخاب های واقعی برای کودک قرار دهید.
این قابل درک هست که شما می خواهید کودک شما درکی از موسیقی داشته باشد، به همین دلیل او را در کلاس های یادگیری پیانو ثبت نام می کنید. ولی آیا این دقیقا چیزی است که فرزند شما در آن استعداد دارد؟
آیا مطمئن هستید که او علاقه ی بیشتری به طبل، خوانندگی و یا فلوت ندارد و یا فقط می خواهد از شنیدن موسیقی لذت ببرد؟ باید توجه کنید که کودکان آنچه که خود می خواهند باشند، می شوند نه آنکه شما دوست دارید باشند.
کودک شما باید فعالیت‌های مختلفی را تجربه کند و با مشاهده‌ی رفتار او بفهمید که چه چیزی توجه او را جلب میکند و کودک با علاقه به آن فعالیت می‌پردازد. بهتر است در برنامه‌ریزی برای کودک محدودیت‌های کمتری قرار دهید.
9. به علایق کودک بها بدید.
در زمان‌های فراغت کودک به کارهایی که انجام می‌دهد، دقت کنید. ممکن است کودک علاقه‌ی بسیار زیادی به یک فعالیت خاص نشان دهد. این مشاهدات معمولاً تلنگری برای شناخت و استعدادیابی کودک خواهد بود.
شما جزء دسته‌ای از پدر و مادرها هستید که فکر می‌کنید بازی‌های ویدئویی، هدر دادن وقت است؟ باید اشاره کنم که اگر کودک شما به گرافیک، انیمیشن، داستان پردازی و حل مسأله علاقه داشته باشد، این بازی‌ها موجب پرورش استعداد او در این زمینه‌ها می‌شود.
روانشناسان معتقد هستند که والدین با قراردادن فعالیت‌ها در دسته‌بندی‌های کلی، جزئیات را فراموش می‌کنند. برای استعدادیابی بهتراست بجای سرزنش کردن مهارت‌های کودک، بهتر است به او بها بدهید. مثلاً به او بگویید:
من دیدم که چقدر این بازی رو دوست داری و خیلی هم خوب بازی می‌کنی! ‘ با گفتن اینکه فقط داری وقتت رو تلف می‌کنی به کودک تنها اشتیاق کودک برای دنبال کردن علایقش را از بین می‌برید.
10. به احساسات کودک اهمیت بدید.
اگر فرزند شما زمانیکه از مدرسه به خانه میاد و سریع دفترش را می‌آورد و شروع به نوشتن داستان میکند، نگران نشوید. ممکن است کودک احساسات خود را از طریق نوشتن یا کشیدن نقاشی بیان کند. چگونه نقاشی کودکان را تفسیر کنیم؟
برخی از کودکان خود را با درست کردن پازل سرگرم می‌کنند. اگر کودک شما احساس کند که شما او را محدود یا سانسور می‌کنید، ممکن است دیگر هیچ وقت احساسات خلاقانه‌ی خودش را بروز ندهد.
11. خودتان را فراموش کنید.
چه کودک خواسته‌ی شما از خودش را دوست داشته باشد یا نه، این حس در مورد خواسته‌ی شما به احساس کودک در مورد شما ارتباطی ندارد. برای استعدادیابی کودک، باید علاقه‌ها، پیش داوری‌ها و پیش فرض‌های خودتان را کنار بگذارید.
اگر کودک شما به فعالیتی علاقه نشان نداد، از خودتان بپرسید که مثلاً اگر کودک در کلاس‌های موسیقی شرکت نکند، چه اتفاقی می‌افتد؟ معمولاً جواب شما به این سؤالات نشان می‌دهد که دلیلی برای نگران شدن شما در صورت عدم علاقه‌ی کودک به فعالیت‌هایی که شما برایش در نظر گرفته‌اید، وجود ندارد.
12. عملکرد تحصیلی
اگر کودک شما در درس خاصی بسیار خوب است. برای یادگیری مشکلی ندارد و با علاقه موضوعات را دنبال میکند، نشان دهنده‌ی بخشی از توانایی‌های ذاتی کودک است. برای اینکه در این مورد بیشتر بدانید می‌توانید از معلم‌های مدرسه‌ی فرزندتان در این مورد پرس و جو کنید.
استعدادها محدود به فعالیت های خاصی نیستند!
استعدادها صرفاً در حوزه‌های خاصی مانند نقاشی یا خوانندگی و موسیقی نیستند. ممکن است کودک شما در ارتباط گرفتن با سایر افراد و صحبت کردن با آن‌ها توانایی بالایی داشته باشد. اگر کودک در مذاکره کردن با افراد و در دعوا‌ها می‌تواند به خوبی موقعیت را مدیریت کند و یا در مورد موضوعات مختلف بیان خوبی دارد، ممکن است بتواند وکیل موفقی در آینده شود. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص، پیشنهاد می‌کنیم راه‌های تقویت مهارت‌های ارتباطی کودک را مطالعه کنید.
13. زمان بدهید.
مهم است که به نشانه‌های کودک‌تان برای شناسایی و شکوفایی استعداد توجه کنید اما این نکته را هم در نظر داشته باشید که گاهی کودکان در علایق‌شان بی‌ثباتند.
علیرغم استعدادشان، ممکن است نظرشان تغییر کند یا تحت تأثیر دوستان خود قرار بگیرند و بخواهند کلاس‌هایی بروند که متناسب توانایی‌شان نباشد.
اگر فکر می‌کنید فرزندتان مهارت‌های لازم برای پیشرفت در یک زمینه خاص را دارد اما از آن امتناع میکند، بهتر است فشاری نیاورید و کمی استراحت بدهید
ضریب هوشی توانمندی ذهن در انجام برخی از معادلات ذهنی است. توجه داشته باشید که انسان دارای چندین نوع هوش می‌باشد. با ادامه مقاله تعریف استعدادیابی همراه باشید.
توجه داشته باشید که در تست های استعدادیابی معمول، اگر استعدادیابی قبل از ۳ سالگی انجام نگیرد، بهتر است؛ زیرا رشد مغزی به اندازه‌ی کافی انجام نشده است. اما در تست ژنتیکی استعدادیابی، چون هدف شناخت توانمندیهای ذاتی است، هیچ محدودیتی برای انجام آزمایش وجود ندارد.
چه بهترکه در سنین کودکی و حتی قبل از سه سالگی تست کشف استعداد انجام شود؛ چرا که کودک هنوز تحت تاثیر شرایط محیطی قرار نگرفته است و والدین می‌توانند با توجه به نتیجه آزمایش، شرایط محیطی ایده‌آل را متناسب با نیازهای رشد و تربیت کودک ایجاد کنند. با انواع سبک‌های تربیت کودک و فرزندپروری آشنا شوید.
همچنین در آمریکا، مطالعه‌ای انجام شده که نشان می‌دهد شناخت توانمندیهای کودک به کمک روش های استعدادیابی کودکان، نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری والدین را ۱۶ دلار به ازای ۱ دلار کرده است. شاید از خودتان بپرسید که این بازگشت سرمایه چگونه محاسبه می‌شود. برای این منظور چند مثال برای شما می‌آوریم:
نرخ بازگشت سرمایه بالا در استعدادیابی کودکان
امروزه برای بیشتر والدین مهم است که فرزندشان یک زبان دیگر را یاد بگیرد. برای این کار شما با پرس و جو از سایرین و یا گشتن در صفحات مجازی به دنبال بهترین کلاس زبان می‌گردید.
شما وقت و هزینه‌ی زیادی را صرف رفت و آمد به آموزشگاه مربوطه می‌کنید و انرژی بسیاری هم از خود و فرزندتان می‌گیرید. ولی بسیار پیش آمده است که پیشرفت فرزند شما مطلوب نبوده و شما دوباره به دنبال کلاس یا آموزشگاه دیگری رفته‌اید. پیدا کردن مسیر صحیح استعدادیابی کودکان، اولین قدم است.
ممکن است به دلیل ویژگی‌های شخصیتی فرزند شما و یا ویژگی‌های رفتاری او، شیوه‌ی یادگیری فرزند از سایرین متفاوت باشد. به همین دلیل با شناخت زودهنگام کودک و ویژگی‌های او، می‌توانید از هزینه‌های سرباری که شامل زمان هم می‌شود، صرفه‌جویی کرد. بدین ترتیب، بازگشت سرمایه‌ای که در سنین پایین برای شناخت کودک می‌کنید، ۱۶ برابر می‌شود.
تجربیات کودک در سنین پایین و تأثیرات محیطی بر او، نقش بزرگی در پیشرفت کودک در سنین بالاتر دارد. هر کودکی در زمینه‌هایی استعداد دارد. استعدادیابی کودکان را در سنین کمتر انجام دهید تا آینده‌ی بهتری پیش روی فرزند شما باشد.
نقش والدین و سیستم آموزشی در استعدادیابی کودکان
در بسیاری از کشورهای دنیا به مسأله استعدادیابی کودکان توجه بسیار زیادی می‌شود. متأسفانه در کشور ما به این موضوع به صورت دقیقی پرداخته نمی‌شود و کودکان در یک سیستم آموزشی معیوب پرورش می‌یابند. در سیستم آموزشی ایران، نه تنها کودکان، بلکه والدین آن‌ها نیز از تعریف استعدادیابی درک درستی ندارند.
مشوق کودک خود باشید.
در این سیستم هیچ توجهی به استعداد ذاتی افراد نمی‌شود و هدف تنها حفظ کردن برخی از اصول در دروس است. معمولاً افراد بعد از گذراندن ۱۲ سال دوران تحصیلی هیچ مهارتی را فرا نمی‌گیرند.
در این شرایط نقش والدین اینجا پر رنگ شده و پیدا کردن بهترین روش کشف استعداد کودکان است. یعنی باید توجه داشته باشید که در صورت توجه نکردن به استعداد کودک خود سیستم آموزشی هیچ نقشی در استعدادیابی نخواهد داشت. ضرورت استعدادیابی بسیار زیاد است. حتماً باید بعد از سه سالگی توجه کافی و لازم به این موضوع انجام شود.
والدین نقش اساسی و بسیار مهمی را در استعدادیابی فرزندان خود دارند. یک کودک در صورتی پیشرفت خواهد کرد که والدین توجه کافی را به او و استعدادهایش داشته باشند. بنابراین اگر صاحب فرزند هستید؛ باید خودتان را مسئول استعدادیابی او بدانید و مطالعات زیادی انجام دهید.
اطلاعات خود را در این باره افزایش دهید و سعی کنید با کمک متخصصان استعداد ذاتی کودک خود را مشخص نمایید. هدایت کودک به سمت مسیر رشد و پیشرفت بر عهده پدر و مادر است. آزمایش استعدادیابی ژنتیکی در این زمینه به شما کمک میکند. در صورت نبود بستر مناسب قطعاً موفقیتی نیز وجود نخواهد داشت.
انسان در سنین کودکی ظرفیت پذیرش و یادگیری مهارت بیشتری را نسبت به بزرگسالی دارد. اگر دقت کرده باشید در سنین کودکی و نوجوانی مطالب و مهارت ها را بهتر می آموزیم. بهترین مرحله برای استعدادیابی و روبرو شدن با موضوع توانایی های فرد، سنین 3 الی 6 سال است.
سرعت بالای رشد و پیشرفت به کمک روش های استعدادیابی کودکان
مطالعات نشان می‌دهد که ۵۰٪ و حتی بیشتر از هوش بالغ کودک از نوزادی تا سن ۴ سالگی توسعه و رشد می‌یابد. به همین دلیل سال‌های اول زندگی کودک را سنین شکل‌گیری شخصیت و استعدادهای کودک می‌گویند.
همه‌ی پدر و مادرها دوست دارند که از این سنین بهترین استفاده را بکنند تا مسیر موفقیت فرزندشان در سنین بالاتر هموارتر شود. بسیار پیش آمده که والدین در مورد استعدادهای کودک خود برای جلب توجه دیگران اغراق کرده‌اند.
همه‌ی انسان‌ها استعداد‌هایی دارند. آنچه که مهم است شجاعت کشف، دنبال کردن و هدایت درست استعدادها در تاریکی است.
حتی زمانی که والدین استعداد فرزند خود را می‌فهمند، سؤالات زیادی دارند و برای انتخاب مسیر پیشرفت ممکن است دچار سردرگمی شوند. هرکدام از ما، استعدادهای متفاوت، رویای متفاوت و اهداف مختلفی داریم. به همین دلیل هریک از ما توانایی ساختن فردایی متفاوت داریم.
توجه به شناخت ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری کودک و استعدادیابی کودک در سنین پایین‌تر، باعث افزایش توجه کودک و توانایی برای رسیدن به خواسته‌ها در بلند مدت، داشتن مهارت‌های اجتماعی بهتر و بطور کلی زندگی شادتر خواهد شد.
چالش های استعدادیابی کودکان
رشد نابرابر
مهم‌ترین چالش در استعدادیابی کودکان، سن رشد متفاوت است. کودکان با سرعت های متفاوتی رشد می کنند و شناسایی زودهنگام استعدادها ممکن است دیر شکوفه ها یا کسانی که توانایی هایشان دیرتر ظاهر می شود را نادیده بگیرد.
مثلا بسیاری از کودکان به لحاظ جسمی رشد کندتری دارند و طبیعتا نسبت به دیگر کودکان هم‌سن، قدرت و ویژگی‌های ورزشی کمتری دارند.
ارزیابی‌های متفاوت استعداد
ارزیابی استعداد گاهی می‌تواند سوبژکتیو باشد. قضاوت‌های ذهنی معلمان، والدین یا مربیان تحت تاثیر سوگیری‌های شخصی است.
مثلا، اگر معلمی بنا به سلیقه شخصی مهارت‌های ریاضی را در اولویت قرار دهد، ممکن است استعداد کودک در نوشتن خلاق را نادیده بگیرد.
دقیقا به همین دلیل است که ما روی انجام آزمایش‌ها و تست‌های مختلف استعدادیابی تاکید می‌کنیم، چون ابزارهایی استاندارد و عینی برای سنجش هستند.
عوامل محیطی
همه کودکان به فرصت‌ها و منابع مورد نیاز برای شکوفا کردن استعدادهایشان دسترسی برابر ندارند.
همچنین گاهی سوگیری‌های فرهنگی بر شناسایی و ارزش‌گذاری استعدادها تأثیر بگذارند و آن دسته از توانایی‌هایی را که با انتظارات اصلی فرهنگی و عرفی مطابقت ندارند، نادیده گرفته شدند.
مثلا در اغلب فرهنگ‌های آسیایی، پیشرفت تحصیلی بر استعدادهای هنری اولویت دارد.
ملاحظات روانشناختی و عاطفی
متاسفانه گاهی شناسایی زودهنگام منجر به انتظارات و فشار فراوان می‌شود که ممکن است بر سلامت روان و انگیزه کودک تاثیر منفی بگذارد.
حتی ممکن است کودکی که دائماً به خاطر استعدادش مورد تحسین قرار می گیرد، ذهنیت ثابتی پیدا کند، از شکست بترسد و از چالش‌ها اجتناب کند.
روش‌های سنتی شناسایی استعداد اغلب بر استعدادهای آکادمیک یا متعارف تمرکز می‌کنند و از سایر زمینه‌ها مانند هوش هیجانی، خلاقیت یا رهبری غافلند.
پس در امر استعدادیابی، نیاز به رویکردهای جامع‌تری وجود دارد که ابعاد متعددی از توانمندی‌ها و پتانسیل‌های کودک را در نظر بگیرد.
پس از استعدادیابی کودک چه کارهایی باید انجام داد؟
همراه شدن کودک با افرادی که استعداد و علاقه‌ی یکسانی دارند.
زمانیکه استعداد کودک شما شناخته شد، کودک را با افرادی که در همان حوزه‌ی استعدادی فعالیت می‌کنند و یا با گروهی از کودکان که علاقه‌ی یکسانی دارند، آشنا کنید.
قضاوت نکنید.
هرگز توانایی‌ها و استعدادهای کودک را قضاوت نکنید و نظرات منفی ندهید. این کار باعث از بین رفتن انگیزه در کودک می‌شود.
به کودک اجازه دهید، چیزهای جدید را تجربه کند.
هرچه کودک تجربیات مختلفی داشته باشد و با چالش‌های متفاوتی روبرو شود، برای عملکرد بهتر کودک در آینده می‌شود.
رضایت درونی را در کودک تقویت کنید.
تأیید کردن کودک کمکی به پیشرفت او نمی‌کند. محیطی آرام و ناشناخته در اختیار کودک قرار دهید تا بتواند استعدادهای خود را بطور طبیعی بروز دهد. این روش تضمین میکند که کودک بدون تأیید‌های بیرونی بلکه با شوق و رضایت درونی به دنبال استعدادهایش می‌رود و انگیزه‌ی کودک نیز بیشتر می‌شود.
تلاش کردن در کنار توانایی مهم است.
زمانیکه توانایی‌ها و استعدادهای کودک را ستایش میکند، تلاش کودک برای یادگیری کمتر می‌شود. اما زمانیکه مشوق تلاش کودک هستید، کودک ریسک‌های بیشتری را می‌پذیرد، اشتباه میکند و از اشتباهاتش درس می‌گیرد.
استعداد به تنهایی کافی نیست. معمولاً آن‌هایی که تلاش می‌کنند و در مسیر درست قدم برمی دارند، موفق هستند. زمانیکه استعداد دست از تلاش برمی دارد، پشتکار از استعداد سبقت می‌گیرد.
مثال هایی از استعدادیابی درست کودکان
نوزاد وقتی با محبت، توجه، تشویق و انگیزه مواجه شود، در کنار تغذیه ی سالم و فعالیت بدنی، رشد بهتری خواهد داشت. این حقیقت در مورد کودکان هم وجود دارد.
همه ی کودکان استعدادهای خاصی دارند که نیاز دارند تا این استعدادهای شناخته شده و پرورش یابد. استعدادیابی کودکان به معنی لاف زنی در مورد توانایی های او نیست، بلکه به معنی آموزش صحیح و مطابق با توانایی های کودک است. با آموزش مهارت های لازم با توجه به ویژگی های شخصیتی و رفتاری، استعدادهای درونی کودک پویا می شود.
زمانی که توماس ادیسون یک بچه ی مدرسه ای بود، معلم او گفته بود که او خنگ تر از آن است که چیزی یاد بگیرد. ایزاک نیوتون نمرات بسیار پایینی در مدرسه داشت. آلبرت انیشتین تا ۴ سالگی کلمه ای صحبت نمی کرد و تا ۷ سالگی قادر به خواندن نبود.
یک تصحیح گر روزنامه والت دیزنی را به دلیل نداشتن ایده های خوب از کارش اخراج کرد. این مثال ها زیاد هستند. با اینکه همه ی این افراد بسیار سرشناس هستند و کمتر کسی است که با نام آن ها آشنا نباشد.
خانواده هایی که توانستند فرزند خود را به درستی استعدادیابی کرده و استعداد او را پرورش دهند:
اپرا وینفری
مادربزرگ اپرا در سن ۳ سالگی به او خواندن را یاد داد. به همین خاطر اپرا توانست از علاقه ش به کتاب و توانایی خواندن برای مسیر آینده ش استفاده کند.
مارک زاکربرگ
پدرش در سنین ابتدایی به او آموخت که چگونه برای بازی های ساده ی آتاری برنامه نویسی کند.
آلکساندر گراهام بل
وقتی در سن ۱۲ سالگی دستگاه جداکردن دانه های گندم را با استفاده از شانه و پدال ساخت، پدر دوستش یک کارگاه کوچک در اختیار او گذاشت.
جمع بندی
روش های استعدادیابی کودکان مسیر شناخت کودک را آسان‌تر می‌کنند. حالا که با متد‌های مختلف کشف استعداد کودکان آشنا شدید می‌توانید از مشاوره رایگان مجموعه مای اسمارت ژن برای کشف توانمندیهای فرزندتان استفاده کنید و دغدغه‌هایتان را تک به تک حل کنید. برای دریافت مشاوره اطلاعات تماس را در فرم زیر ثبت کنید.
