بلاگ

  • تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی در کودکان | درمان

    تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی در کودکان | درمان

    درحالت کلی، کودکان تشخیصی برای اختلال ADHD دریافت نمی کنند، مگراینکه نشانه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی در کمتر از ۱۲ سالگی دیده شود و منجر به مشکلات مشخصی در خانه و مدرسه شود.

    در واقع هیچ تست بالینی دقیقی برای اختلال ADHD نیست ولی تشخیص می تواند شامل:
    • تست های پزشکی: برای اینکه دلایل احتمالی دیگر اختلال شناخته شود. 
    • جمع آوری اطلاعات: شامل مشکلات پزشکی (سابقه ی بیماری ها در خانواده و خود شخص) و نیز گزارشات مدرسه
    • مصاحبه یا پرسشنامه: برای اعضای خانواده و نیز معلمان کودک و سایر افرادی که کودک را بخوبی می شناسند،‌ (مانند پدربزرگ و مادربزرگ یا مربی)
    • استفاده از روش های تشخیصی مندرج در راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های ذهنی منتشر شده توسط انجمن روانشناسان
    • شاخص های رتبه بندی ADHD: برای کمک به جمع آوری و ارزیابی اطلاعات در مورد کودک شما

    تشخیص بیش فعالی در کودکان با سنین پایین تر

    بیش فعالی در کودکان - کودک بیش فعال

    نشانه های ADHD برخی اوقات در پیش دبستانی و یا در سنین پایین تر بروز می کند ولی تشخیص این اختلال در سنین پایین بسیار دشوار است. زیرا مشکلات تکاملی هم می تواند به دیرکرد در تکلم ختم شود که ممکن است به اشتباه، اختلال ADHD تشخیص داده شود.

    به همین دلیل کودکان در سنین پیش دبستانی یا کمتر نیازمند تشخیص دقیق متخصصین در حوزه های مختلف بالینی،‌ مانند روانشناس گفتاری یا متخصص تکامل کودک هستند. 

    تشخیص دقیق تر اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD با تست ژنتیک

    امروزه برای تشخیص دقیق تر این اختلال می توان از تست های ژنتیکی کمک گرفت. با دادن تست ژنتیک می توان به تشخیص دقیق تر این اختلال در هر سنی بخصوص سنین پایین تر کمک کرد.

    سایر شرایطی که ممکن است با ADHD اشتباه گرفته شود:

    حالت های مختلف پزشکی و درمانی وجود دارد که نشانه هایی مشابه به اختلال ADHD دارند. در اینجا به چند مورد از این حالات اشاره می کنیم.

    • اختلال یادگیری و نیز مشکلات تکلم
    • اختلالات خلقی مانند افسردگی یا خشم
    • صرع
    • مشکلات در بینایی یا شنوایی
    • مشکلات طیف اوتیسم
    • مشکلات پزشکی و یا دارویی که بر روی ذهن و رفتار یا تمرکز تاثیر می گذارد.
    • اختلالات خواب
    • آسیب های مغزی
    • اوتیسم

    روش های درمانی اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD در کودکان

    روش های درمانی بیش فعالی در کودکان

    روش های درمانی ADHD برای کودکان شامل داروها، رفتار درمانی،‌ مشاوره و خدمات آموزشی است. این فرآیندهای درمانی، می تواند بیشتر نشانه های ADHD را بهبود دهد، ولی راه حل درمانی نیست. اینکه چه روشی برای فرزند شما بهتر است، فرآیندی زمان بر است.

    داروهای محرک برای اختلال ADHD

    این روزها داروهای محرک، یکی از رایج ترین روش های درمانی اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. به نظر می رسد که محرک ها باعث تفویت و متعادل سازی سطح مواد شیمیایی مغز (انتقال دهنده های عصبی) می شوند. این داروها به بهبود علایم و نشانه های ADHD، برخی اوقات در کوتاه مدت، کمک می کنند.

    برای مثال:

    آمفتامین ها: شامل دکستروآمفتامین (دکسدرین)، دکستروآمفتامین و لیزدکسامفتامین است.

    متیل فندیت ها: شامل متیل فندیت و دگزمتیل فندیت است.

    داروهای محرک، در دو فرم اثر کوتاه مدت و طولانی مدت در دسترس هستند. یک دوز از متیل فنیدیت با اثر طولانی مدت در دسترس است.

    دوز درست دارو برای هر کودک متفاوت است، به همین دلیل فهمیدن دوز درست برای هر کودک به طور خاص زمانبر است. با توجه به عوارض جانبی دارو و رشد کودک ممکن است در طول دوره ی مصرف دارو، دوز تغییر کند. از دکتر در مورد عوارض جانبی احتمالی داروها حتما سوال کنید.

    داروهای محرک و ریسک های مرتبط با سلامت کودک مبتلا به ADHD

    عوارض داروهای بیش فعالی برای کودکان

    برخی تحقیقات نشان می دهد که استفاده از داروهای محرک ADHD ممکن است منجر به مشکلات قلبی و یا مشکلات روانی خاصی شود، که می تواند نگران کننده باشد.

    مشکلات قلبی

    داروهای محرک ممکن است منجر به افزایش فشار خون یا افزایش ضربان قلب شود. اما سایر عوارض جانبی هنوز تایید نشده است. اگرچه دکتر باید وضعیت قلبی کودک و سابقه ی بیماری های قلبی در خانواده را قبل از تجویز هر دارویی چک کند. همچنین دکتر موظف است که در طول دوره ی استفاده ی کودک از دارو مرتبا او را مانیتور کند.

    مشکلات روانی

    داروهای محرک به ندرت منجر به تحریک ذهن فرد، علایم روان پریشی و یا مانیا در کودک را افزایش دهد. اگر کودک شما رفتاری جدید یا شدید در هنگام استفاده از داروهای محرک نشان داد، برای مثال: دیدن افراد یا اشیا غیرواقعی و یا شنیدن صداهای غیرواقعی، فورا با پزشک تماس بگیرید.

    سایر داروها:

    سایر داروهایی که برای درمان ADHD موثر است:

    • اتوموکستین (استراترا) داروی ضدافسردگی مانند بوپروپیون
    • گوانفاسین
    • کلونیدین (کاتاپرس،‌کاپوی)

    تاثیر اتوموکستین و داروهای ضد افسردگی از سایر داروهای محرک بعد از مدت زمان بیشتری قابل مشاهده است، حتی ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوان اثر دارو را دید. برای کودکی که به دلیل مشکلات قلبی نمی تواند داروهای دیگری مصرف کند و یا ممکن است عوارض دارویی بسیار شدیدی را تجربه کند، مصرف این داروها بهتر است.

    ریسک خودکشی در مبتلایان به اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD

    با اینکه ریسک خودکشی هنوز به اثبات نرسیده است، اما ممکن است به ندرت تفکرات خودکشی را در کودکان و نوجوانان کمی افزایش دهد. در صورت مشاهده ی علایم افسردگی و یا خودکشی فورا با پزشک کودک تماس بگیرید.

    استفاده ی صحیح از داروها در کودک مبتلا به ADHD

    بسیار مهم است که کودک دوز درست داروی تجویزی را مصرف کند. والدین ممکن است نگران محرک ها و ریسک اعتیاد و یا سومصرف دارو را داشته باشند،‌ ولی تا زمانیکه مطابق دستور پزشک دارو مصرف شود، بی خطر تلقی می شود. همچنین نیاز است تا کودک مرتبا توسط پزشک ویزیت شود در صورت نیاز به تنظیم دوز دارو، این کار صورت گیرد.

    از سوی دیگر، احتمال سواستفاده ی افراد دیگر از داروهای تجویز شده برای کودک مبتلا به ADHD وجود دارد. برای ایمن نگه داشتن داروهای کودک و اطمینان از دریافت دوز مناسب در زمان مناسب، این کارها را انجام دهید:

    داروها را با دقت بدهید. کودکان و نوجوانان نباید به تنهایی مسئول گرفتن داروهای خود باشند.

    داروها را در مکانی قرار دهید که قفل کودک داشته باشد. این داروها باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود، زیرا مصرف یبش از حد داروهای محرک آسیب های جدی و کشنده به همراه دارد.

    داروها را در دسترس کودک خود هنگام رفتن به مدرسه قرار ندهید. اگر نیاز است که در طول مدرسه از دارو استفاده شود، خودتان دارو را به مسئول مربوطه در مدرسه و یا مربی بهداشت تحویل دهید.

    رفتار تراپی در مبتلایان به ADHD

    رفتار تراپی در مبتلایان به ADHD

    کودکان مبتلا به بیش فعالی معمولا از رفتار تراپی و مهارت های ارتباط اجتماعی بهره ی بیشتری می برند. همچنین والدین این کودکان می توانند از مهارت های مشاوره ای و تربیتی که توسط روانشناسان و یا مراکز سلامت و بهداشت روان ارایه می شود نیز بهره مند شوند. برخی کودکان مبتلا به ADHD ممکن است از اختلالات اضطرابی و افسردگی هم رنج ببرند. در این مواقع، مشاوره می تواند به ADHD و نیز به مشکل موجود کمک کند.

    مثال هایی از تراپی:

    • رفتار تراپی: معلمان و والدین با یادگیری استراتژی تغییر رفتار، مانند سیستم پاداشی و زمان سپری شده، می توانند با موقعیت های دشوار کنار بیایند.
    • آموزش مهارت های اجتماعی: می تواند برای یادگیری مهارت های رفتار اجتماعی به کودک کمک کند.
    • آموزش مهارت های فرزندپروری: می تواند به والدین کمک کند تا درک رفتارهای فرزند و راهنمایی کردن فرزند برای آن ها میسر شود.
    • تراپی خانوادگی: تراپی های خانوادگی می تواند به والدین و برادران و خواهران کمک کند تا با استرس های زندگی با فرد مبتلا به ADHD کنار بیایند.ی: تراپی های خانوادگی می تواند به والدین و برادران و خواهران کمک کند تا با استرس های زندگی با فرد مبتلا به ADHD کنار بیایند.

    بهترین نتیجه در تراپی مبتلایان به اختلال بیش فعالی و نقص توجه

    بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که یک تیم متشکل از والدین، مربی ها و معلمان، تراپیست ها و روانشناسان باهم کار کنند. به شما توصیه می کنیم تا با مطالعه ی بیشتر در زمینه ی ADHD، خود را برای این مسیر آماده کنید. همراه معلمین و مربی های کودک خود شوید و با استفاده از منابع معتبر به آن ها کمک کنید تا مسیر آموزشی کودک شما هموارتر شود.

    درمان دنباله دار

    اگر فرزند شما تحت درمان برای اختلال ADHD است، باید به طور مرتب پزشک خود را ملاقات کند تا زمانیکه نشانه ها بهبود زیادی پیدا کند، و بعد از آن در نوبت های سه ماهه یا ۶ماهه، در صورتیکه نشانه ها به ثبات رسیدند، مراجعه کند.

    اگر عوارض جانبی دارویی را مشاهده کردید، حتما با پزشک در میان بگذارید. این عوارض می تواند، کاهش اشتها و یا افزایش بی قراری باشد و یا اینکه نشانه های ADHD در کودک در مرحله ی اول درمان بهبود پیدا نکرد.

  • راه و روش های تقویت حافظه کودکان | + 8 روش قوی کردن حافظه

    راه و روش های تقویت حافظه کودکان | + 8 روش قوی کردن حافظه

    آیا واقعاً می توان حافظه را تقویت کرد؟ اگر تا به حال متوجه شده اید که فراموش کرده اید کلیدهای خود را کجا گذاشته اید یا در آزمونهای مهم خوب عمل نکرده اید، احتمالاً آرزو کرده اید که ای کاش حافظه شما کمی بهتر بود. خوشبختانه، کارهای زیادی وجود دارد که می توانید برای بهبود حافظه خود انجام دهید.

    حافظه کاری چیست؟

    یک سیستم شناختی با ظرفیت محدود است که وظیفه نگه‌داری موقت اطلاعات موجود را جهت پردازش بر عهده دارد. حافظه کاری ممکن است با حافظه کوتاه مدت یکی در نظر گرفته شود، اما نظریه پردازان این دو نوع حافظه را از یکدیگر متمایز می‌دانند و معتقدند که حافظه کاری اجازه دستکاری اطلاعات ذخیره شده را می‌دهد؛ در حالی که حافظه کوتاه مدت تنها به ذخیره‌سازی کوتاه‌مدت اطلاعات اشاره می‌کند.

    خلاصه ای از تعریف حافظه کاری

    • حافظه ی کاری به نحوه ی نگهداری و پردازش اطلاعات ذخیره شده در حافظه ی کوتاه مدت اشاره دارد.
    • کودکان از حافظه ی کاری برای یادگیری و دنبال کردن دستورات استفاده می کنند.
    • شما می توانید بازی های روزانه ای را برای بهبود حافظه ی کاری در برنامه ی خود قرار دهید.

    بخاطرسپردن اطلاعات و حافظه کاری

    آیا برای کودک شما به یادسپاری اطلاعات درحال انجام کارهای دیگر، سخت است؟ برای مثال، درحالیکه دارید با هم ماکارونی درست می کنید و کودک شما مسئول تهیه ی سس ماکارونی است.

    تلفن زنگ می خورد و او از آشپزخانه بیرون می رود و کاملا فراموش می کند که سس را آماده کند. حافظه ی کاری چالش هاییست که مشکلاتی از این قبیل را شامل می شود.

    حافظه ی کاری به شیوه ی نگهداری و پردازش اطلاعات ذخیره شده در حافظه ی کوتاه اشاره می کند. (در گذشته، حافظه ی فعال با همان حافظه ی کوتاه مدت شناخته می شد.) این ها زیرمجموعه ی عملکردهای اجرایی هستند.

    حافظه کاری (2)


    آیا می دانید نقاشی هایی که کودکان می کشند، گاهی نشانه هایی از احساسات درونی آن ها را در خود دارد؟ کودکان معمولا با نقاشی کردن، خوشی، غم و خشم خود را آزاد می کنند. برای یادگیری تفسیر نقاشی کودکانه کافی است کلیک کنید.

    علائم و نشانه‌های ضعف حافظه

    ضعف حافظه فرایندی است که به مرور با افزایش سن و ایجاد روند پیری رخ می‌دهد. هر چند فرآیند پیری غیر قابل پیشگیری است اما می‌شود به راحتی و با انجام تمرین‌های مشخص از ضعف حافظه در سنین بالا جلوگیری کرد.

    به میزان افرادی که در پیری دچار آلزایمر می‌شوند، افرادی وجود دارند که در همان سن مشابه، حافظه‌ای هم‌چون ساعت دارند.

    در برخی منابع از ضعف حافظه تحت عنوان فراموشی یاد می‌شود. فراموشی به ناتوانی فرد در یادآوری و بازیابی اطلاعات از حافظه بلند مدت گفته می‌شود. فراموشی در سنین کودکی منجر به اتفاقاتی هم‌چون کم شدن نمره امتحانی، بی‌توجهی و از یاد بردن صحبت فرد مقابل، مشکل در فهم مطالب ساده و … می‌شود.

    در بزرگسالی نیز، فراموشی موجب تاخیر در شناختن افراد آشنا، از یاد بردن لیست خرید خانه، کاهش توان ذهنی در عملکردهای لازم شغلی و … می‌شود. در حالت شدیدتر، ضعف حافظه منجر به ایجاد بیماری آلزایمر می‌شود تا حدی که فرد در یافتن آدرس منزل خود دچار اشکال می‌گردد.

    علائم اولیه آلزایمر در جوانی چیست؟ راه های جلوگیری از آن چیست؟ برای کسب اطلاعات در این زمینه به مقاله جدید مای اسمارت ژن “آلزایمر در جوانی” مراجعه کنید.

    فراموشی و علت‌های آن

     فراموشی در مواردی خاص منجر به از یاد بردن برخی خاطرات ناخوشایند می‌شود. از طرفی فراموش کردن مسائل جزئی روزمره زندگی برای همه افراد یک اتفاق طبیعی است و جای نگرانی ندارد.

    ما ضعف حافظه را در مواقعی تلقی می‌کنیم که شدت فراموشی و یا مسائل مربوط به آن به گونه ای است که از حالت طبیعی خارج می‌شود. تمرین تقویت حافظه موثر به منظور افزایش تمرکز انجام می‌شود.

    انواع مختلف ضعف حافظه

    • بی‌توجهی به درک مطالب
    • گنجایش محدود حافظه کوتاه مدت و عدم انتقال اطلاعات به حافظه بلند مدت
    • فراموشی عمدی معروف به فراموشی هیجانی-انگیزشی برای از یاد بردن اتفاقات ناخوشایند
    • مشکلات مادرزادی حافظه در بازیابی اطلاعات
    • مشاهده سرکوب و پرخاشگری در دوران کودکی
    • علل مختلف روان شناختی مانند شوک عصبی و هیجان شدید
    • ابتلا به بیماری آلزایمر

    از بین موارد بالا، شایع‌ترین علت ضعف حافظه به دلیل مواردی است که در اختیار خود انسان است؛ مانند بی‌توجهی و اهمال در به کارگیری روش‌های تقویت حافظه و تثبیت اطلاعات.

    ما نیز در این مقاله با معرفی راههای تقویت حافظه سعی در بهبود و افزایش حافظه در تمام طول عمر انسان را داریم.

    راهکارهایی برای تقویت حافظه کودکان

    کودکان از حافظه ی کاری برای یادگیری استفاده می کنند. حافظه ی کاری، برای دنبال کردن دستورالعمل های چندمرحله ای یا حل مسائل ریاضی ذهنی لازم است. پدر و مادر می توانند با ایجاد استراتژی های ساده در زندگی روزمره، به کودک در بهبود حافظه ی کاری کمک کنند.

    تاثیر تغذیه بر حافظه

    به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه!
    با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!

     

     

    ۱. بر روی مهارت های دیداری کار کنید.

    کودک خود را تشویق کنید تا تصویری از چیزی که خوانده یا شنیده در ذهن خود تصور کند. برای مثال، از کودک بپرسید که اگر بخواهید برای ۵ نفر میز شام را بچینید، این میز را چگونه تصور می کند.

    می توانید از کودک بخواهید که میز را نقاشی کند. هرچه قدرت تصویرسازی کودک بهتر شود، می تواند بجای نقاشی کردن، تصویری ذهنی اش را برای شما توصیف کند.

    ۲. بگذارید کودکتان به شما یاد بدهد.

    توانایی توضیح دادن چگونگی انجام کاری به معنی دریافت اطلاعات و نگهداری آن هاست. شاید فرزند شما مهارت جدیدی را مانند دریبل کردن در بسکتبال بیاموزد. از کودک بخواهید که این مهارت را به شما آموزش دهد.

    اکثر معلم ها با کار گروهی دانش آموزان، کار مشابهی را انجام می دهند. با این کار بجای اینکه منتظر فرصتی باشند تا اطلاعات را فراخوانی کنند، بلافاصله با آن اطلاعات کار می کنند. 

    ۳. از بازی هایی برای استفاده از حافظه ی دیداری، امتحان کنید.

    بازی های بسیاری از جمله جورچین ها هستند که به حافظه ی دیداری کودک شما کمک می کنند. شما همچنین می توانید از یک برگه روزنامه یا مجله استفاده کنید و از کودک خود بخواهید تا دور کلمات یا حروفی که یادگرفته را خط بکشد.حتی با پلاک ماشین ها هم می توانید همین بازی را انجام دهید و در ترافیک سرگرم باشید.

    ۴. بازی های کارتی

    بازی های کارتی بسیار ساده اس هستند که می توانید با آن به بهبود حافظه ی کاری خود و فرزندتان کمک کنید. کودکان باید قوانین مربوط به بازی را بخاطر بسپارند. همچنین باید به خاطر بسپارند که چه کارت هایی را دارند و سایرین چه کارت هایی را بازی کرده اند.

    ۵. مشوق خواندن فعالانه باشید.

    محبوبیت برچسب های یادداشتی و هایلایت ها بی دلیل نیست. یادداشت برداشتن و بر خط کشیدن زیر خطوط و یا هایلایت کردن متن ها می تواند کمک کند تا اطلاعات در حافظه ی فرد بهتر ذخیره شود و فرد بتواند سوالات مرتبط با آنچه خوانده را راحت تر پاسخ دهد.

    بلند صحبت کردن و پرسیدن سوال در مورد مطالب خواندنی هم به حافظه ی کاری کمک می کند. استراتژی های خواندن فعال به شکل گیری خاطرات طولانی مدت نیز کمک می کند.

    کودکی به دیگرات اموزش میدهد

    ۶. اطلاعات را خرد کنید.

    آیا تا بحال فکر کرده اید که چرا تلفن های تماس مراکز مهم چند دسته تکرار می شوند؟ مثلا برای تماس با همراه اول از طریق تلفن ثابت ۰۹۱۲۹۹۹۰ و از طریق همراه ۹۹۹۰ است.

    زیرا بخاطر سپردن اعداد زمانی که در گروه های کوچک خرد می شوند، آسان تر از بخاطر سپردن اعداد طولانی است. این نکته را زمانیکه به کودک خود دستورات چند مرحله ای می دهید، به یاد داشته باشید.

    همه ی دستورات را بنویسید، آن ها را خرد کنید و مرحله به مرحله به آن ها بگویید. حتی می توانید از طرح های گرافیکی برای نظم دادن و نشان دادن مراحل کارها استفاده کنید.

    ۷. چند حسی کردن

    برای پردازش اطلاعات، کمک گرفتن از حافظه ی کاری و حافظه ی بلندمدت مهم است. وظایف یا کارهای کودک را بنویسید تا کودک بتواند به آن ها نگاه کند. آن ها را بلند بخوانید تا کودک به درستی بشنود.

    زمانیکه در خانه هستید، کارهایی را که کودک باید انجام دهد تکرار کنید تا در ذهنش بماند. استفاده از استراتژی چند حسی، به کودک کمک می کند تا اطلاعات را در ذهن خود نگه دارد و از آن ها استفاده کند.

    ۸. برای ایجاد ارتباط کمک کنید.

    به کودک خود کمک کنید تا ارتباط هایی بین جزییات مختلف پیدا کند تا راحت تر آن ها را بخاطر بسپارد. یک راه حل جالب، ارتباط دادن جزییات با سرگرمی هاست.

    برای مثال برای بخاطر سپردن ترتیب رنگ های رنگین کمان می توانید از اسم قنز ساب استفاده کنید. ارتباط دادان بین جزییات کمک می کند تا اطلاعات در حافظه ی بلند مدت بهتر شکل بگیرد و بازخوانی اطلاعات هم آسان تر باشد. همچنین این کار به حافظه ی کاری هم کمک می کند، تا بتواند از داده های قدیم و جدید خود استفاده کند.

    اهمیت حافظه کاری

    • راهکارها و بازی های تقویت حافظه یکی از روش های کمک به کودک برای ساخت مهارت های عملکرد شناختی است. نداشتن چنین مهارت هایی می تواند زندگی روزمره ی کودک را تحت تاثیر قرار دهد.

    خلاصه ای از بهبود دهنده های حافظه ی کاری

    • آموزش مهارت های تجسمی به بهتر شدن حافظه ی کودک کمک می کند.
    • بازی های کارتی و سایر بازی های سرگرم کننده می تواند حافظه ی کاری را تقویت کند.
    • ارتباط دادن داده ها به حافظه ی بلندمدت و حافظه ی کاری کودک کمک می کند.

    تقویت حافظه یرای درس خواندن

    پایه‌های اصلی تقویت حافظه فراموش نشود!

    تا اینجا سعی کردیم از راهکارهای نوین تقویت حافظه بگوییم، اما لازم است بدیهیات کمک به حافظه را هم از یاد نبریم:

    فعالیت بدنی منظم

    شاید به نظرتان بی‌ربط بیاید اما واقعیت این است که فعالیت بدنی به افزایش بهره‌وری و توانایی‌های مغز نیز کمک می‌کند. مثلا ساده‌ترین موضوع این است که فعالیت بدنی باعث افزایش جریان خون در کل بدن از جمله مغز می‌شود که این موضوع به نوبه خود به تقویت حافظه کمک می‌کند. ورزش همچنین اثرات مواد شیمیایی مفید مغز را افزایش می‌دهد و هورمون‌های استرس را کاهش می‌دهد. مهم‌تر از همه اینکه تحرک بدنی با افزایش فاکتورهای رشد و تحریک اتصالات عصبی جدید، نقش مهمی در انعطاف‌پذیری عصبی دارد.

    تعاملات اجتماعی

    شاید به فکرتان هم نرسیده باشد که علاوه بر حل کردن جدول سودوکو، راه‌های ساده‌تری همچون معاشرت با دوستان به تقویت حافظه‌تان کمک خواهد کرد. برقراری تعاملات اجتماعی به کاهش خطر افسردگی و استرس کمک می‌کند. افسردگی و استرس هر دو ریسک از دست دادن حافظه را افزایش می‌دهند. بنابراین، به دنبال فرصت‌هایی برای دور هم جمع شدن با عزیزان و دوستانتان باشید. مطالعات بی‌شماری نشان می‌دهد که زندگی پر از دوستان و سرگرمی با مزایای شناختی همراه است.

    خواب کافی

    نداشتن خواب کافی با از دست دادن حافظه مرتبط است! حافظه، خلاقیت، توانایی‌های حل مسئله و مهارت‌های تفکر انتقادی همگی به داشتن خواب کافی مرتبطند. تحقیقات نشان می‌دهد که خواب برای تثبیت حافظه ضروری است و فعالیت کلیدی تقویت حافظه در عمیق‌ترین مراحل خواب رخ می‌دهد. همچنین سعی کنید یک ساعت قبل از خواب از همه نمایشگرها خودداری کنید. نور آبی ساطع شده از تلویزیون، تبلت، تلفن و کامپیوتر باعث بیداری شده و هورمون‌هایی مانند ملاتونین را که باعث خواب آلودگی شما می‌شود، سرکوب می‌کند.

    راه‌های تقویت حافظه برای درس خواندن

    تاکنون آن‌چه برشمردیم راه‌های تقویت حافظه برای همه افراد در هر سن و شرایطی بود. اما اگر بخواهیم راه‌های تقویت حافظه را برای درس خواندن نام ببریم می‌توانیم به طور ویژه و تخصصی به موارد زیر اشاره کنیم.

    • استفاده از روش لایتنر

    روش لایتنر یک تکنیک موثر در یادگیری و مرور مطالب است. مطالب جدید ابتدا بر روی فلش کارت‌های موجود در جعبه نوشته می‌شود. سپس در فواصل زمانی مشخص آن‌ها را مرور می‌کنید و فلش کارت‌ها را به خانه بعدی جعبه در روش لایتنر منتقل می‌کنید. با رسیدن فلش کارت به خانه آخر در روش لایتنر، اطلاعات به حافظه بلند مدت شما منتقل می‌شوند و بازیابی آن‌ها راحت‌تر است.

    • بهره‌مندی از تکنیک کاخ حافظه

    کاخ حافظه یا تکنیک اتاق‌های رومی به شما هنگام درس خواندن کمک می‌کند تا فهرست مطالب جدید را به خوبی به خاطر بسپارید. در این روش خانه یا مکان آشنایی را در ذهن خود مجسم می‌کنید. سپس در حین قدم زدن در آن، قسمت‌های مختلف مکان را با تصاویر و مطالب جدیدی که در حال یادگیری آن‌ها هستید پر کنید. با روش کاخ حافظه ارتباط بین مطالب و بازیابی آن‌ها به سهولت انجام می‌شود.

    • تقسیم کردن مطالب به تکه‌های کوچک‌تر

    چرا به خاطر سپردن اشعار آهنگ مورد علاقه بسیار آسان است؟ به این دلیل که آهنگ‌ها سرشار از عبارت‌های اختصاری و تکه‌ای هستند. مغز ما می‌تواند اشکال طولانی‌تری از اطلاعات را دریافت کرده و آن‌ها را به گروه‌های کوچک‌تر و قابل مدیریت یا «تکه‌هایی» تقسیم می‌کند که می‌توان آن‌ها را راحت‌تر به خاطر سپرد. پس حتما از این قابلیت مغز کمک بگیرید.

    • مصرف نوشیدنی برای تقویت حافظه

    چای سبز، قهوه، آب پرتقال، اسموتی‌های سبز و مصرف دم‌نوش‌های مختلف نه تنها در آرامش شما هنگام درس خواندن موثر است بلکه به تقویت حافظه شما نیز کمک شایانی می‌کند.

    • بهترین کتاب تقویت حافظه

    برای انتخاب بهترین کتاب تقویت حافظه نظرات مختلفی وجود دارد. کتاب‌های تقویت ذهن و حافظه از تیلور، حافظه نامحدود از هرسلی، قدم زدن روی ماه با انیشتین اثر فوئر هر کدام می‌توانند به عنوان بهترین کتاب تقویت حافظه معرفی شوند. اما ما این بخش را به عهده شما می‌گذاریم. آن‌ها را مطالعه کنید و بهترین کتاب تقویت حافظه را به ما معرفی کنید.

    • کمک گرفتن از تکنولوژی

    استفاده از تکنولوژی برای استفاده از استراتژی‌هایی که ذکر کردیم، کمک‌کننده است. مثلا اپلیکیشن‌های زیادی برای استفاده از تکنیک لایتنر وجود دارد که شما می‌توانید به کمک آن‌ها فلش‌کارت‌های دیجیتال بسازید. برنامه‌هایی  نیز برای مدیریت زمان و تمرکز وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا زمان مطالعه را به طور مؤثری مدیریت کنید و روی مطالب تمرکز بیشتری داشته باشید.

    جمع‌‌بندی

    تمامی نکات تقویت حافظه را گفتیم اما این مورد را هم باید اضافه کنیم که نباید در این باره بیش از حد فکر کنید یا استرس بگیرید. به هر حال گاهی اوقات مغز خسته می‌شود و قادر به پردازش موثر اطلاعات نیست. پس به کودک خود فرصت استراحت بدهید و اگر دچار استرس شده، ابتدا در پی برطرف کردن ریشه آن باشید. با بهره‌گیری از تمرینات ساده و تکنولوژی‌های نوین مانند فلش‌کارت‌های دیجیتال، بازی‌های حافظه و استفاده از استراتژی‌هایی همچون کاخ ذهنی، می‌توان به بهبود عملکرد حافظه کمک کرد. علاوه بر تمرین‌های ذهنی، فعالیت‌های روزمره مانند ورزش، خواب کافی، و تعاملات اجتماعی نقش مؤثری در تقویت حافظه دارند.

  • آیا کودک من بیش فعال است؟ | ADHD دارد؟

    آیا کودک من بیش فعال است؟ | ADHD دارد؟

    بیش فعالی و عدم تمرکز یک اختلال شایع در کودکان و بزرگسالان است،‌ ولی معمولا کودکانی که دچار این اختلال هستند، به درستی درک نمی شوند.ممکن است حتی شما از اینکه کودکان مبتلا به AHDH است، آگاهی نداشته باشید. ولی اگر فرزندتان با تمرکز کردن مشکل دارد، یا بیش از سایر بچه ها فعالیت دارد و یا رفتارهای تکانه ای دارد، راه های زیادی برای کمک به او وجود دارد.

    یکی از باورهای نادرستی که در مورد ADHD وجود دارد این است که ADHD واقعی نیست. برخی می گویند که بچه ها فقط تنبل هستند یا انگیزه ی کافی ندارند. اما ADHD یک وضعیت بیولوژیکی است که تفاوت هایی را در بخش های مشخصی از مغز ایجاد می کند. این اختلال در نسل های مختلف خانواده ها هم دیده می شود.

    برای اینکه شناخت بهتری از این اختلال داشته باشید، یک روز از کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه را با هم مرور می کنیم.

    یک روز از زندگی کودک مبتلا به ADHD

    کودک بیش فعال

    با رویا آشنا بشید، او ۷ ساله است و مبتلا به ADHD. رویا دختری باهوش است ولی تمرکز کردن برای او سخت است. فعالیت بیش از حد و کنترل کردن خودش هم برایش چالش های بزرگی است. برای اینکه بدانیم ADHD چه تاثیراتی بر روی زندگی کودکان دارد، به یک روز از زندگی رویا نگاه می کنیم.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD۷:۰۹ صبح

    بیدار شدن برای رویا خیلی سخت است. بخاطر ADHD نمی تواند به راحتی به خواب برود، و کیفیت خوابش هم تحت تاثیر این اختلال است. رویا انقدر خسته است که صدای زنگ ساعتش را نشنیده است. حتی وقتی که از تختش بلند می شود هم هنوز احساس گنگی دارد، که ممکن است ساعت ها ادامه داشته باشد. برای آماده شدن و رفتن به مدرسه همیشه خودش و خانواده اش چالش بزرگی دارند.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۹:۳۰ صبح

    کلاس علوم و آزمایش کردن. رویا آزمایش کردن را دوست دارد ولی هیچ وقت نمی تواند مراحل کار را بخاطر بسپارد. رویا از همکلاسی خود دوبار پرسید که قدم بعدی چیست. و دوست ندارد که با پرسیدن سومین قدم آزمایش، هم کلاسی خود را اذیت کند. وسایلی که در آزمایشگاه است هم حواس رویا را پرت می کند.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۱۰:۴۰ صبح

    اولین سوال امتحان ریاضی آسان بود، ولی سوال دوم سخت بود. الان ذهن او پر از این سوالات است:

    اگه نمره ی خوبی نیارم چی؟ به مامان بابام چی بگم؟ معلم چی میگه؟

    ذهنش مانند ظرفی که پاپ کورن ها درونش در حال آماده شدن هستند، آشفته است. وقتی که به بیرون از پنجره نگاه می کند، ذهنش آرام می شود.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۱۲:۳۰ عصر

    رویا می خواهد که با بچه ها دوست شود ولی دائما قوانین ارتباط اجتماعی را می شکند. دوستش می گوید: رویا چقدر وسط حرف ها می پری! بسه دیگه چقدر ی داستان رو تعریف می کنی؟

    خلق و خوی رویا از کودکی شاد به یک کودک به شدت نگران تغییر می کند، زیرا نتوانسته ارتباطش را به درستی شکل دهد. رویا زمانی که ناراحت است، پرخوری می کند، حتی زمانی که احساس می کند سیر است.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۱:۴۵ بعد از ظهر

    هفته ی پیش، رویا یک پروژه ی گروهی داشت ولی فراموش کرده بود کارهایی را که به او محول شده بود،‌ انجام دهد. امروز سر کلاس وقتی که معلم توضیح می داد،‌ او نمی توانست کامل به حرف های معلم گوش دهد. رویا برای اینکه روی صندلی خود بنشیند، پاهایش را تکان می داد و مدادش را بر روی میز می کوبید. این حرکت او باعث اذیت شدن اطرافیانش می شود.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۴:۳۰ بعد از ظهر

    تمرین والیبال!!! با اینکه رویا همیشه دیر به تمرین می رسد ولی حالش بعد از تمرین بسیار خوب است. رویا می داند که تمرین والیبال به او کمک می کند تا بتواند بر روی تکالیف مدرسه اش تمرکز کند. همین طور تمرین کردن با همسالانی خارج از گروه های مدرسه برایش جالب است. زمین والیبال برایش جایی است که احساس بازنده بودن به او نمی دهد.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ساعت ۶ عصر

    بعد از والیبال، یکی از هم بازی های رویا با او همراه شد تا به سمت خانه بروند. برای رویا این پیشنهاد بسیار خوب بود، زیرا این هم بازی اش، همیشه باعث خنده ی او می شود. زمانیکه در چهارراه ایستاده بودند تا چراغ عابر سبز شود، هم بازی رویا یک اسپری رنگ به او می دهد تا بتواند با آن نقاشی کند. تمام مدت فکر اینکه ممکن است این کار دردسر برایشان درست کند، از ذهن رویا خارج نمی شود.

    یک روز از زندگی مبتلا به ADHD

    ۱۰:۱۵ شب 

    رویا باید برای فردا جمله سازی هایش را تمام کند. اما همیشه شروع کردن این ساخت جمله ها برای او سخت است ولی او فکر می کند که اگر تحت فشار باشد، بهتر عمل می کند. او برای تمام کردن تکلیف ش تا دیروقت بیدار است و می داند که فردا صبح به سختی از خواب بیدار خواهد شد. ولی اینکه می داند فردا مهلت انجام تکالیف ش به اتمام می رسد باعث می شود تا تمرکز بهتری بر روی کارش داشته باشد. حتی صدای مادرش را که می گوید باید زودتر بخوابد هم مزاحم کارش نیست.

    نشانه های ADHD

    مشکلات ناشی از اختلال بیش فعالی و نقص توجه

    اختلال ADHD مشکلاتی است که در عملکردهای شناختی بروز پیدا می کند. مهارت های عملکرد شناختی، شامل برنامه ریزی و مدیریت احساسات است که بچه های ADHD با این مهارت ها دست و پنجه نرم می کنند.

    اختلال ADHD در همه ی بچه ها نشانه های یکسانی ندارد و نیز در سنین مختلف،‌ متفاوت بروز می کند. برخی از این نشانه ها حتی ممکن است در سنین بالاتر در فرزند شما دیگر دیده نشود ولی اختلال ADHD از بین نمی رود.

    یک نشانه ی ADHD ممکن است شما را گیج کند. کودکانی که مشکل تمرکز دارند، برخی اوقات تمرکز بسیار بالا یا خیلی خوب بر روی مسایلی که برایشان جالب است، دارند. برای مثال ممکن است ساعت ها ورزش کنند ولی تنها چند دقیقه برای تکالیف خود وقت بگذارند.

    مشکلات ناشی از اختلال بیش فعالی و نقص توجه

    قبل از مدرسه تا کلاس دوم
    • توجه نکردن به جهت ها و یا دنبال نکردن دستورات، مانند اسباب بازی هاتو بگذار کنار یا لطفا برس من رو بیار.
    • گرفتن اشیا بدون اجازه، برداشتن شکلات در مغازه یا گرفتن اشیای روی میز میزبان.
    • به طور مدام باید به آن ها گفت که گوش دهند یا آرام باشند. برای مثال نمی توانند با دقت یک نامه بنویسند یا چیپس را به آرامی در کاسه بریزند.
    • زمانی که انتظار دارید ساکت باشند، بلند می شوند، حرف می زنند و …برای مثال در هنگام دیدن انیمیشن.
    • به سختی آنچه را که معلم تازه به آن ها یاد داده است، به خاطر می سپارند. مثلا اینکه ۲ به علاوه ی ۲ می شود ۴. 
    • ناراحتی یا عصبانیت بیش از حد به دلایل ناچیز، مانند عدم گرفتن توپ.

    مشکلات ناشی از اختلال بیش فعالی و نقص توجه

    کلاس سوم تا هفتم
    • به ظاهر در دنیای خودش است، حواس پرت است یا به راحتی تمرکزش را از دست می دهد.
    • معمولا اشیایی را گم یا فراموش می کند
    • خستگی ناپذیر به نظر می رسد
    • در مورد عواقب کارها قبل از انجام آن ها فکر نمی کند، برای مثال امتحان هایش را خیلی سریع و نامرتب می نویسد.
    • شروع کارها برایش سخت است، چه نوشتن یک متن باشد چه عوض کردن لباس هایشان.
    • کارهایش را بسیار آرام انجام می دهد و معمولا در زمان تعیین شده به پایان نمی رساند.

    مشکلات ناشی از اختلال بیش فعالی و نقص توجه در نوجوان

    نوجوان ها
    • برای با برنامه بودن و درک اهمیت کارها دچار مشکل است
    • کارهای خطرناک انجام می دهد یا تکانه ای رفتار می کند
    • بیش از حد صحبت می کند یا تکان می خورد
    • برای اینکه کارها را به موقع به انجام برساند، دچار مشکل می شود
    • اطلاعات را دوباره می خواند یا از افراد دیگر می خواهد که برای او تکرار کنند.
    • برای یافتن دوست دچار مشکل است.

    بسیاری باورهای نادرست در مورد ADHD وجود دارد که ممکن است این اختلال را ترسناک جلوه دهد. به یاد داشته باشید که ADHD در بین کودکان بسیار شایع است و روش های زیادی هم برای کمک کردن به این کودکان وجود دارد.

    آیا ADHD وراثتی است؟

    وراثتی بودن اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD

    این روزها بسیاری از والدین درگیر نقص توجه و یا بیش فعالی فرزند خود هستند. بسیاری از این والدین در اقوام خود افرادی را می شناسند که به اختلال ADHD مبتلا هستند. این سوال ممکن است در ذهن شما بوجود بیاید که آیا ADHD وراثتی است؟ باید بگوییم بله.

    محققین به بررسی ژن های افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) در سی سال گذشته پرداختند. نزدیک به ۲۰۰۰ مطالعه انجام شده و بسیاری مطالعات دیگر در این زمینه در حال انجام است. روانشناسان، روان پزشک ها و متخصصین علم داده های ژنتیکی در کنار هم کار می کنند تا دلایل بروز اختلال ADHD را بشناسند.

    با استفاده از نتایج این مطالعات مشخص شده که کودکان مبتلا به اختلال ADHD با احتمال بسیار زیاد والدین مبتلا و یا خویشاوندان مبتلا به ADHD دارند.

    تست ژنتیکی برای اختلال ADHD

    تست های ژنتیکی به والدین کمک می کند تا دلیل ابتلای فرزند خود به اختلال بیش فعالی و نقص توجه را متوجه شوند. تست ژنتیکی حتی به تعیین روش درمانی کودک هم کمک می کند.

    نکته ی مهمی که والدین باید در نظر داشته باشند، این است که داشتن ریسک ژنتیکی اختلال ADHD به این معنی نیست که فرزند شما مبتلا به این اختلال است. بسیاری از کودکانی که والدین مبتلا به ADHD داشته اند، خودشان این اختلال را بروز نداده اند. باید اشاره کنیم که محیط هم در ریسک ابتلا به این اختلال دخیل است.

    آگاهی از وراثتی بودن اختلال ADHD می تواند کمک زیادی به والدین و کودکان بکند. اگر شما به عنوان پدر یا مادر فرزندتان احساس گناه می کنید که این اختلال را از شما به ارث برده است، باید بگوییم که شما کنترلی بر روی ساختار ژنتیکی کودک خود ندارید. عشق و حمایت از کودک بهترین هدیه ای است که می توانید به او بدهید.

    اختلال ADHD در پسرها

    اختلال ADHD در پسران

    • پسرها بیشتر از دخترها بیش فعال هستند
    • اختلال ADHD بیشتر در پسرها تشخیص داده می شود.
    • مهم است که نشانه های اختلال ADHD  در پسرها را با رفتارهای نرمال پسرانه برچسب نزنید.

    نشانه های اختلال بیش فعالی و عدم توجه در پسرها

    • دویدن و فریاد زدن هنگام بازی، حتی اگر بازی در محیط بسته باشد.
    • بازی کردن بسیار جدی
    • پریدن جلوی سایر افراد و یا پرت کردن اشیا
    • حرکت های پیوسته حتی زمانی که نشسته اند.

    نشانه هایی که برای اختلال ADHD در پسرها بیشتر شایع است، حرکت کردن پیوسته و رفتارهای تکانشی است.

    اختلال بیش فعالی و نقص توجه در پسرها با رفتارهای معمول پسرانه ممکن است توجیه شود. برخی تصور می کنند که فعالیت بیش از حد پسرها حتی اگر باعث آزرده شدن دیگران شود، کاملا عادی است و پسرها با این فعالیت کردن ها رشد می کنند.

    این باور غلط، دو نتیجه ی ناخواسته به همراه دارد.

    ۱. کودک مبتلا به ADHD، شناسایی، درمان و حمایت نمی شود تا سال های بالاتر در مدرسه که مسیر درمان را بسیار دشوار می کند.

    ۲. برای کودک مبتلا به اختلال ADHD محرز می شود که رفتارهایش عادیست، حتی اگر کنترل نشده و متفاوت از سایرین رفتار کند.

    مشکلات کودکان مبتلا به ADHD

    بسیاری از بچه های مبتلا به ADHD مشکل یافتن دوست و بودن در گروه های دوستی را دارند. زیرا برای بچه های ADHD، مدیریت احساساتشان سخت است. آن ها معمولا نمی توانند موقعیت های اجتماعی را به درستی درک کنند.

    گاهی اوقات، پسران مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه رفتاری مانند دلقک ها از خود نشان می دهند تا در میان بچه های دیگر محبوب شوند. این رفتار آن ها معمولا نتیجه ی عکس می دهد. شوخی های آن ها می تواند خنده دار باشد، اما ممکن است دوستانشان را آزار دهد.

    اختلال ADHD در دختران

    اختلال ADHD در دختران

    • تجربه ی دخترها از ADHD با پسرها متفاوت است.
    • احتمال بیش فعال بودن در دخترها کمتر است برای همین نشانه های این اختلال در آن ها ممکن است به درستی شناخته نشود.
    • شیوع ADHD درمیان پسران و دختران یکسان است ولی تشخیص این اختلال در دخترها کمتر است.

    نشانه های تشخیصی ADHD در دخترها

    دخترها کمتر از پسرها بیش فعال هستند و مشکل کمتری با خودکنترلی دارند. بیشتر دخترها به نظر حواس پرت یا غرق در رویای خود به نظر می رسند. کودکان مبتلایی که بیش فعال نیستند، با آن هایی که دایما در حال حرکت هستند تفاوت دارند. برای این دسته راحت تر می توان چالش هایشان را دنبال کرد. 

    دخترهای مبتلا به اختلال ADHD ممکن است بسیار حساس و احساساتی باشند. آن ها ممکن است وسط صحبت های دیگران بپرند و بسیار پرحرف تر از پسران مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه باشند.

    مهارت های مقابله ای و کمال گرایی

    دختران مبتلا به ADHD معمولا بیشتر از پسران، سعی می کنند همه ی انرژی خود را صرف کاری کنند که در آن خوب هستند. 

    برای مثال، یک دختر نوجوان مبتلا به ADHD نویسنده ی بسیار خوبی است و این موضوع به او حس غرور می دهد. زمانی که باید انشایش را در خانه بنویسد به شدت متمرکز است و زمان زیادی را صرف نوشتن آن می کند.

    در حالیکه فراموش کرده است که امتحان ریاضی دارد، باید اتاقش را مرتب کند و با دوستانش بازی کند. نمرات او خوب هستند ولی انگیزه ی او برای موفقیت و کمال گرا بودنش، استرس زیادی برایش ایجاد کرده است.

    سلامت روان و ADHD

    کودکان مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه در معرض خطر بیشتری برای مشکلات بهداشت روان خود هستند. با رسیدن به سن بلوغ، دختران مبتلا به ADHD، بیش از سایرین ممکن است به افسردگی، اضطراب، مصرف مواد مخدر و اختلالات تغذیه ای دچار شوند.

    سلامت روان و ADHD

    بخاطر داشته باشید که تشخیص سریع تر و دقیق تر این اختلال کمک بسیار بزرگی به آینده ی کودک شما خواهد کرد. مای اسمارت ژن با استفاده از تست ژنتیکی و ارزیابی های عصب شناختی می تواند به شما در این راه کمک کند.